Hij zwijgt dertig jaar lang. Maar de genocide van 1994 en de latere dictatuur in Rwanda laten hem nooit meer met rust. Nu spreekt Félicien Dufitumukiza zich uit in een boek. Félicien woont in Linschoten en is als lid van de werkgroep Beeld en Geluid (actief) lid van onze geloofsgemeenschap. 16 mei 2024 wordt dit bijzondere boek (in ’t Kruispunt te Linschoten) gepresenteerd. Het is nu al in de boekhandel verkrijgbaar.
Voor ‘Ik zwijg niet langer’ liet Félicien Dufitumukiza zich twee jaar lang interviewen door de auteur Leo de Vos.
Tijdens de burgeroorlog is hij als topman van het Rode Kruis verantwoordelijk voor het leven van talloze kampbewoners. Die hoge positie eindigt abrupt als in 1994 de genocide uitbreekt. Een burgemeester dwingt hem lijken te dumpen in massagraven. Hij vlucht met een paar auto’s en enkele collega’s naar Tanzania. Deze rit van een paar uur duurt drie dagen. Tijdens dat oponthoud voegen zich uit het niets enorme mensenmassa’s bij dit escorte terwijl de oorlog hen op de hielen zit. Driehonderdduizend berooide vluchtelingen wandelen achter de auto’s aan naar een smalle brug die de grens vormt met een land dat niet is voorbereid op een dergelijke invasie.
Het boek beperkt zich niet tot de genocide. Félicien toont tevens de voortgangsmomenten van Rwanda’s ontwikkeling zodat de humanitaire ramp onderdeel wordt van een historische dynamiek. Hij is gemengd Hutu en Tutsi en weigert partij te kiezen. Hij wil uitdrukkelijk elke kant van de zaak belichten, en benoemt valse voorstellingen, van wie die ook komen. Ook naar het huidige regiem is hij kritisch.
De genocide staat eveneens in het kader van Féliciens levensverhaal. Hij vertelt veel over zijn leefgemeenschap, gewoontes en gebruiken, familie en vrienden. Hij laat de lezer kennismaken met de Rwandese cultuur.
De mentale sporen van de verschrikkingen zijn na Féliciens migratie niet weg. De genocide reist in hem mee naar Europa. Tenslotte kan hij de pijn niet meer verdoezelen. Hij moet zijn verhaal kwijt. Maar ook in Nederland neemt zijn blik dingen waar die de menselijkheid geen recht doen en die hij dan ook noteert. Een deel van het boek beschrijft Féliciens wederwaardigheden als vluchteling in Almere, Harmelen en Linschoten. Die ervaringen hebben een pijnlijk effect. Europa en Nederland als ‘het paradijs’ worden gerelativeerd als een modern Afrikaans sprookje over een ver en heerlijk land. Zo brengt ‘Ik zwijg niet langer’ veel aan het licht.
Op 16 mei a.s. om 20 uur wordt het boek ‘Ik zwijg niet langer’ gepresenteerd in ’t Kruispunt, Nieuwe Zandweg 16 te Linschoten.
Ik zwijg niet langer
© 2024 Leo de Vos
Paperback, 235 pagina’s
ISBN 978-94-6481-895-6
Boekhandel, Bol.com
