Een uitvaartplechtigheid is een afscheidsplechtigheid waarbij de overledene uitgeleide wordt gedaan, waarna een begrafenis of crematie volgt. Omdat er veelal geen priester beschikbaar is zal er ook meestal geen eucharistieviering mogelijk zijn.
Gezien ook de steeds minder wordende band van familie, kinderen, kleinkinderen met de eucharistie en kerkgemeenschap, wordt er tegenwoordig veelal gekozen worden voor de vorm van een woord- en gebedsviering bij een uitvaart
De uitvaartplechtigheid wordt gehouden in de kerk en wordt verzorgd door een lid van het pastorale team of door een door de parochie hiervoor aangestelde vrijwillige voorganger (meer hierover onderstaand).
Deze vrijwilligers worden bij toerbeurt ingeroosterd. Familieleden hebben als vanzelfsprekend veel inbreng en kunnen in de uitvaartplechtigheid ook een rol spelen.
In het verleden was er vaak een avondwake aan de vooravond van de uitvaart of crematie. Nu is dat veelal alleen een (avond)uitvaartplechtigheid. In de jaren zeventig verviel de traditionele avondmis aan de vooravond van de uitvaart. Met vrijwilligers kwam het gebruik op om aan de vooravond van de begrafenis of crematie een avondwake te houden. Een vorm van samen waken, gedenken en bidden bij de overledene (wat vroeger vooral in de thuissituatie werd gedaan).
Nu ruim vijftig jaar verder is een avondwake bij ons weer in onbruik geraakt. Bij uitvaarten zijn nu in belangrijke mate toegeruste vrijwilligers die voorgaan in deze vieringen. In Montfoort is er wel regelmatig een avondplechtigheid/afscheidsviering in de vorm van een uitvaart- plechtigheid met de volgende dag een crematie (in besloten kring)
We ervaren de laatste jaren steeds meer dat er een zekere mate van kerkschaamte is ontstaan. Het houdt in dat mensen die zich aan de rand van de kerkelijke gemeenschap bevinden, zich ongemakkelijk of zelfs beschaamd voelen bij hun wens van een kerkelijke uitvaart als het levenseinde zich aandient.
Dit kan verschillende redenen hebben: misschien voelen ze zich niet ‘waardig’ genoeg, of zijn ze bang voor het oordelen van meer betrokken mensen. Wij willen benadrukken dat iedereen altijd welkom is. Lees er meer over in dit eerder verschenen artikel in BIJeen
Tot 2021 was er in onze geloofsgemeenschap een speciaal koor (Cantemus) voor de uitvaartplechtigheid. Wij hebben nu de voorzieningen in ons kerkgebouw waarbij met eigen muziekkeuze in overleg veel mogelijk is. Als na de uitvaart een begrafenis plaatsvindt op de R.K. Begraafplaats of begraafplaats De Stuivenberg, wordt dit verzorgd door degene die voorgaat. Als op de uitvaart een crematie volgt, dan is het afhankelijk van de omstandigheden. Voor pastores is het vaak niet mogelijk.
Toegeruste vrijwilligers gaan wel vaak mee naar het crematorium. Ook verzorgen zij op verzoek (zonder een voorafgaande uitvaartplechtigheid) vanuit onze geloofsgemeenschap een afscheidsplechtigheid in het crematorium. Sinds 1 januari 2016 bieden crematoria ook de mogelijkheid van een crematie op zondag. In het pastoresteam is vastgesteld dat de parochie hier geen medewerking aan zal verlenen. Wel is er in Montfoort de mogelijkheid van een (afscheids)viering op de zondagavond.
Wij bieden de mogelijkheid om vanuit de kerk de plechtigheid live te volgen via de livestream van Kerkdienstgemist. Dat biedt ook gelegenheid om op een later tijdstip terug te kijken en/of de opname voor eigen gebruik te downloaden.
Voorafgaand aan de uitvaartplechtigheid vindt er een gesprek plaats bij de familie over de wensen en mogelijkheden, teneinde de invulling een zo persoonlijk mogelijk karakter te geven. Het afstemmen over de dienstverlening van onze geloofsgemeenschap bij het overlijden wordt altijd geregeld via de uitvaartondernemer.
Deze neemt contact op met het centrale uitvaartmeldpunt van de parochie van de H. Drie-eenheid, te bereiken via nr 06 – 13 44 13 53. Daar worden de mogelijkheden en wensen afgestemd met de locatie en de dienstdoende pastores en toegeruste vrijwilligers.
Parochie brede inzet van vrijwilligersIn onze parochie is sinds 2014 de inzet van een aantal vrijwilligers bij uitvaarten uitgebreid naar een grotere groep vrijwilligers. Zij gaan in gesprek met de nabestaanden en stellen in overleg de uitvaartliturgie samen en geven in de kerk of crematorium daar met een woord en gebedsviering handen en voeten aan. Hun inzet wordt – zoals wij al gewend zijn – gecoördineerd door het parochieel uitvaartmeldpunt.
Naast de leden van het pastorale team, diaken Vaneker en enkele emeriti zullen de volgende personen de uitvaarten verzorgen:
Heeft u vragen over dit onderwerp, dan kunt u contact opnemen met het secretariaat van onze geloofsgemeenschap of Ben van Blokland bereikbaar onder nummer 06 – 12 88 18 33)
